Spis treści

Dlaczego warto wykonać badanie GBS w ciąży?

Posiew w kierunku GBS to badanie laboratoryjne, które jest zalecane przede wszystkim kobietom w ciąży (ale nie tylko). Celem procedury jest określenie, czy doszło do zakażenia GBS, czyli paciorkowcami grupy B (ang. group B streptococcus). Wiele kobiet jest bezobjawowymi nosicielami tych drobnoustrojów, co na co dzień nie stanowi zbyt dużego ryzyka. Może jednak być przyczyną komplikacji występujących po porodzie.

Zakażenie bakteriami grupy B jest niebezpieczne zarówno dla przyszłej mamy, jak i dla dziecka. U kobiety może wywołać takie problemy zdrowotne, jak:

  • infekcja układu moczowo-płciowego,

  • zapalenie błony śluzowej macicy,

  • zapalenie błon płodowych,

  • gorączka śródporodowa,

  • poporodowe zapalenie jamy macicy,

  • posocznica (sepsa).

Ryzyko przeniesienia tego paciorkowca na noworodka wynosi aż 70%. Do transmisji może dojść najczęściej podczas porodu. Konsekwencje mogą być bardzo groźne ze względu na fakt, że układ immunologiczny niemowlęcia nie jest jeszcze w pełni ukształtowany. Do możliwych problemów zdrowotnych związanych z GBS u malucha należą:

  • zapalenie płuc,

  • zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,

  • zakażenie układu moczowego,

  • choroby układu oddechowego,

  • zapalenie szpiku, 

  • zapalenie stawów,

  • zapalenie tkanki łącznej,

  • posocznica (sepsa).


Jak wygląda badanie GBS?

Badanie polega na pobraniu wymazu z przedsionka pochwy oraz wymazu z odbytu. Może być wykonane w gabinecie ginekologicznym (przez lekarza lub położną) bądź w domu, przez samą ciężarną (po zapoznaniu się z instrukcją postępowania). Do przeprowadzenia procedury potrzebna jest wymazówka z podłożem transportowym. Przygotowaną próbkę przekazuje się do laboratorium mikrobiologicznego.

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne określiło, że badanie w kierunku nosicielstwa GBS należy wykonać u każdej kobiety ciężarnej. Wskazanym do tego czasem jest okres pomiędzy 35. a 37. tygodniem ciąży. Jeżeli wynik posiewu jest dodatni, zaleca się zastosowanie odpowiedniej profilaktyki podczas porodu.

Potwierdzone nosicielstwo wiąże się wyłącznie z koniecznością przeprowadzenia okołoporodowej profilaktyki antybiotykowej, która ma na celu ochronę zdrowia noworodka. Zwykle nie zaleca się doustnego przyjmowania antybiotyków w czasie ciąży, ponieważ często przynosi wyłącznie chwilowe efekty. Dzieje się tak, gdy dochodzi do szybkiej powtórnej kolonizacji bakterii GBS w pochwie lub odbycie. Wyjątkiem jest sytuacja, w której u kobiety doszło do infekcji, np. zapalenia dróg moczowych – wówczas niezwłoczne podjęcie leczenia jest wskazane.

Badanie GBS może być przeprowadzone także u noworodka, jeżeli objawy zakażenia zostaną u niego stwierdzone w pierwszym tygodniu życia. W takiej sytuacji najczęściej pobiera się wymaz z ucha i pępka. Dalsze etapy procedury są podobne jak w przypadku stwierdzenia obecności bakterii paciorkowca w organizmie matki.

 

Jak przygotować się do badania GBS?

Najłatwiej jest poprosić o przeprowadzenie badania GBS w trakcie standardowej kontroli ginekologicznej. Lekarz może też sam Ci to zaproponować, jeżeli znajdujesz się już na odpowiednim etapie zaawansowania ciąży. W takim wypadku specjalne przygotowania do procedury nie są konieczne. Przyjdź do gabinetu jak na zwyczajną wizytę.

Jeżeli chcesz pobrać materiał do posiewu sama, zaopatrz się w odpowiednie wymazówki. Możesz je nabyć w aptece lub otrzymać od swojego ginekologa. Przed przystąpieniem do pracy, umyj dokładnie ręce. Zapoznaj się również z treścią instrukcji, która powinna zostać dołączona do opakowania. Po pobraniu wymazu niezwłocznie umieść patyczek z powrotem w probówce. Następnie ponownie umyj ręce, a materiał zanieść do laboratorium.

Warto pamiętać, że badanie na obecność paciorkowców z grupy B należy przeprowadzać co najmniej 7 dni po zakończeniu terapii antybiotykami (jeżeli taka miała miejsce). W przeciwnym razie uzyskany wynik może być fałszywie negatywny.

 

Jak długo czeka się na wynik badania GBS?

Diagnostyka mikrobiologiczna polega na umieszczeniu badanego materiału w warunkach, które sprzyjają namnażaniu się ewentualnych drobnoustrojów. Jeżeli po upływie określonego czasu patogenów nie udaje się „wyhodować”, wówczas uznaje się, że pacjentka jest zdrowa.

Procedura jest więc dosyć czasochłonna, co oznacza, że wyniku badania w kierunku GBS nie uzyskuje się od razu. Zwykle jest on dostępny po upływie ok. 7 dni od pobrania wymazu z pochwy i odbytu.

lek. Marta Dąbrowska

 

Źródła:

https://diag.pl/pacjent/artykuly/badanie-gbs-dlaczego-jest-niezbedne-dla-kobiet-w-ciazy/

 

https://instytut-mikroekologii.pl/wp-content/uploads/2017/12/Zal.5_POVI_Instrukcja-pobrania-i-przeslania-materialu-do-badania-VagiStatus_A4.pdf