Spis treści

Bakterie w moczu w ciąży – normy

Drobnoustroje w moczu ciężarnych pojawiają się dość często. Przyczynami ich namnażania się są m.in.:

  • zmiany fizjologiczne zachodzące w organizmie kobiety ciężarnej

  • ucisk na pęcherz wywołany przez powiększającą się macicę,

Warto jednak wiedzieć, że nie zawsze obecność drobnoustrojów w moczu świadczy o zapaleniu układu moczowego, a kobieta może nie odczuwać objawów dyzurycznych. Zawsze należy skonsultować taki wynik z lekarzem.

 

Przyczyny występowania bakterii w moczu

Jedną z najczęstszych przyczyn występowania bakterii w moczu w ciąży, jest infekcja układu moczowego. Drobnoustroje bytujące w pochwie czy odbycie mogą łatwo wnikać przez cewkę moczową, wywołując w ten sposób zapalenie pęcherza moczowego. Obecność bakterii w moczu ciężarnej oraz towarzyszące objawy ogólne takie jak gorączka mogą świadczyć o odmiedniczkowym zapaleniu nerek. Namnażaniu się drobnoustrojów w moczu sprzyjają także niewłaściwe nawyki higieniczne, a także zbyt rzadkie opróżnianie pęcherza.

 

Objawy infekcji dróg moczowych w ciąży

Pierwsze objawy, świadczące o tym, że doszło do zapalenia dróg moczowych u ciężarnej, to m.in.:

  • potrzeba częstego oddawania moczu (parcie na pęcherz),

  • dyskomfort podczas opróżniania pęcherza (ból, pieczenie),

  • ból podbrzusza,

  • problemy z utrzymaniem moczu.

W ostrym przebiegu infekcji mogą pojawić się również takie objawy, jak gorączka, nudności i wymioty, bóle w okolicy lędźwiowej czy obecność krwi w moczu.

Zdarza się również, że bakterie w moczu podczas ciąży nie wywołują żadnych z opisanych wyżej objawów. Tzw. bakteriomocz bezobjawowy występuje u ok. 5-10% kobiet.

Aby ustalić przyczyny infekcji, konieczne jest wykonanie posiewu bakteriologicznego. Na podstawie wyników tego badania, lekarz dobierze odpowiednią antybiotykoterapię, która będzie bezpieczna dla mamy, jak i dla maluszka.

 

Badanie moczu w ciąży – na czym polega i jak się do niego przygotować?

Badanie ogólne moczu jest jednym z podstawowych badań diagnostycznych, jakie należy wykonywać w okresie ciąży. W jego trakcie ustala się m.in. czy w moczu nie występuje białko, drobnoustroje, glukoza, leukocyty czy ciała keratynowe, mogące świadczyć o poważnych chorobach. Podczas badania określa się także odczyn moczu (pH) oraz obecność azotanów. Oba te czynniki ułatwiają wczesną diagnostykę infekcji.

Jeśli w moczu ciężarnej występują liczne bakterie, konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia. Aby dobrać skuteczny preparat, lekarz zazwyczaj zleca przeprowadzenie dodatkowego badania, jakim jest posiew moczu. Na podstawie jego wyników możliwe jest ustalenie, jaki patogen wywołał infekcję u ciężarnej.

Za infekcje dróg moczowych w ciąży odpowiadają zazwyczaj pałeczki kałowe Escherichia coli (E. coli) występujące w jelicie grubym oraz paciorkowce grupy B. Te drugie często przenikają do pochwy, stanowiąc zagrożenie dla noworodka, który może zostać nimi zakażony podczas porodu.

 

Jak przygotować się na badanie moczu w ciąży?

Aby wynik badania był wiarygodny, próbka moczu powinna zostać pobrana we właściwy sposób. Mocz należy zgromadzić w przygotowanym wcześniej, jałowym pojemniku. Przed pobraniem próbki zalecane jest dokładne umycie mydłem okolic ujścia cewki moczowej. Oczyszczone w ten sposób miejsce należy następnie delikatnie osuszyć papierowym ręcznikiem.

Próbkę moczu najlepiej pobrać ze środkowego strumienia. Napełniony pojemniczek należy szczelnie zamknąć i dostarczyć do laboratorium w przeciągu 2 godzin. Jeśli nie jest to możliwe, próbkę moczu trzeba przechowywać w lodówce, nie dłużej jednak niż 24 godziny.

 

Czy bakterie w moczu w ciąży są groźne?

Infekcje układu moczowego o podłożu bakteryjnym mogą być przyczyną wielu chorób, niebezpiecznych dla zdrowia mamy i dziecka. Niewłaściwie leczone skutkują niekiedy powikłaniami w postaci zapalenia nerek, przedwczesnego porodu, a także niskiej masy urodzeniowej noworodka. Z tych względów w ciąży należy często wykonywać badanie ogólne moczu a w razie wskazań posiew moczu.

Jak leczyć bakterie w moczu w ciąży?

Leczenie infekcji dróg moczowych o podłożu bakteryjnym zazwyczaj wymaga podania antybiotyku. Lekarz, biorąc pod uwagę wyniki badań diagnostycznych, dobierze odpowiedni preparat, który będzie bezpieczny dla mamy i dziecka. Co stosować na bakterie w moczu w ciąży? Substancjami, które uznaje się za bezpieczne, są m.in.:

  • nitrofurantoina,

  • amoksycylina,

  • amoksycylina z kwasem klawulanowym,

  • cefaleksyna,

  • cefuroksym,

  • fosfomycyna.

Aby terapia przyniosła pożądany skutek, ciężarna powinna przyjmować także probiotyk, który pozwoli na odbudowę prawidłowej flory bakteryjnej.

Podczas leczenia należy pamiętać także o odpowiedniej podaży płynów. Warto zatem zwiększyć spożycie wody i regularnie opróżniać pęcherz. Dzięki temu możliwe będzie szybsze wydalanie bakterii wywołujących infekcję. Przyszła mama może sięgnąć także po herbatki żurawinowe. Zawarte w nich substancje utrudniają bakteriom przyleganie do ścianek pęcherza.

 

lek. Michał Dąbrowski

 

Źródła:

1.      Zakażenie układu moczowego w ciąży https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/przebiegciazy/118965,zakazenie-ukladu-moczowego-w-ciazy

2.      Badania moczu https://gemini.pl/poradnik/badania/badania-moczu/

3.      Stwierdzenie obecności bakterii w ogólnym badaniu moczu https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/lista/89027,stwierdzenie-obecnosci-bakterii-w-ogolnym-badaniu-moczu

4.      Czy bakterie w moczu są groźne? https://www.medonet.pl/zdrowie/pytania-do-lekarzy,czy-bakterie-w-moczu-sa-grozne-,porada,10594749.html