Okres ciąży wiąże się z wieloma zmianami w organizmie kobiety. Zdecydowanie większość spodziewanych doznań będzie dla Ciebie miła - dźwięk bicia serca maluszka słyszany podczas USG, pierwsze ruchy czy rosnący brzuszek, to chwile, na które czekają młode mamy. Mogą jednak wystąpić również dokuczliwe objawy, np. niepokojący ból jajnika w ciąży. W większości przypadków dolegliwość taka jest normalna i wynika z fizjologicznych procesów zachodzących w ciele kobiety. Trzeba jednak liczyć się z faktem, że ból brzucha w ciąży może też świadczyć o różnych patologiach. Znając potencjalne zagrożenie, można w porę podjąć odpowiednie kroki, dlatego też warto dowiedzieć się więcej na ten temat.
Spis treści
- Jak właściwie rozpoznać ból jajnika?
- Kiedy dolegliwości są normalne? Fizjologiczny ból na początku ciąży
- Ból przydatków - objaw wczesnej ciąży pozamacicznej?
- Jak rozpoznać objawy sugerujące poronienie?
- Ból i kłucie przy torbielach na jajnikach i jajowodach
- Kiedy ból jajnika w ciąży należy skonsultować z lekarzem?
Jak właściwie rozpoznać ból jajnika?
Jajniki są niewielkimi gruczołami wydzielniczymi, znajdującymi się w jamie otrzewnej, dokładniej w podbrzuszu. To w nich dojrzewają komórki jajowe, które w połączeniu z plemnikami tworzą początek nowego życia, rozwijającego się w ciele przyszłej mamy. Narządy te są stosunkowo mocno unaczynione i unerwione. Dolegliwości w ich obrębie bywają więc szczególnie uciążliwe.
Zdarza się, że ból jajnika zlokalizowany jest ściśle w miejscu jego lokalizacji, czyli po jednej stronie dolnej części brzucha. Może być on kłujący, tępy, narastający, przerywany lub przewlekły. Bardzo często jednak dolegliwości ze strony kobiecych narządów rodnych promieniują, np. do pleców, pachwin, a nawet nóg. Mogą też mieć charakter skurczowy, uciskowy i rozpierający.
Kiedy dolegliwości są normalne? Fizjologiczny ból na początku ciąży
Niektóre kobiety odczuwają umiarkowany ból w rzucie jajnika w czasie lub po owulacji. Gdy dojrzały pęcherzyk Graffa pęka i uwalnia się z niego komórka jajowa, może jednocześnie dochodzić do drobnych uszkodzeń w obrębie naczyń krwionośnych. To natomiast działa drażniąco na okoliczne tkanki, wywołując ból, określany zwykle jako kłujący. Zdarza się, że kobiety w środkowej fazie cyklu menstruacyjnego doznają innych objawów, np. niewielkich plamień.
Jeśli jesteś w ciąży, w Twoim ciele zachodzą też intensywne zmiany hormonalne, macica rośnie i napiera na okoliczne tkanki. Lekki ból miednicy i podbrzusza może więc występować także w kolejnych miesiącach ciąży.
Ból przydatków - objaw wczesnej ciąży pozamacicznej?
Bardzo rzadko zdarza się, że zarodek zagnieżdża się nie w błonie śluzowej macicy, a poza nią, zwykle w jajowodzie, niekiedy w jamie brzusznej, szyjce macicy lub jajniku. Stan taki początkowo może objawiać się niespecyficznie. Kobieta może odczuwać ból podbrzusza obejmujący miednicę, a także doznawać drobnych krwawień. Innym razem dochodzi do zatrzymania miesiączki.
W przypadku ciąży pozamacicznej może dojść do pęknięcia jajowodu, co stanowi zagrożenie dla życia kobiety. Obecnie jednak, ze względu na dostępność badań obrazowych, takich jak USG dopochwowe, ciąże takie zwykle są wykrywane we wczesnym stadium.
Jak rozpoznać objawy sugerujące poronienie?
Utrata dziecka należy do największych obaw przyszłych mam. Najczęściej samoistne poronienie zdarza się w początkowym etapie ciąży. W takich sytuacjach zwykle pojawia się ból podobny do menstruacyjnego, jednak o nasilającym się charakterze. Następnie dochodzą plamienia, które mogą przeobrazić się w krwawienie, a także skurcze.
Objawy sugerujące możliwość poronienia wymagają niezwłocznej konsultacji z lekarzem. Jeśli ból jajnika występuje w końcowym etapie ciąży, także może być to objaw komplikacji.
Ból i kłucie przy torbielach na jajnikach i jajowodach
Do patologicznych zmian w obrębie narządów wewnętrznych należą torbiele. Są to przestrzenie wypełnione płynem, rzadziej krwią. Mogą one rozwijać się na jajnikach lub jajowodach. Zmiany takie mają różną średnicę. Te nieprzekraczające pięciu centymetrów często wchłaniają się samoistnie w pierwszych tygodniach ciąży, niemniej jednak należy je kontrolować.
Kiedy ból jajnika w ciąży należy skonsultować z lekarzem?
Zawsze! Ból jajnika na początku ciąży, jak i w każdym kolejnym etapie nie powinien być lekceważony. Jeśli dokucza Ci jakakolwiek dolegliwość, masz obawy lub coś jest dla Ciebie niejasne, zgłoś się do lekarza. W każdym trymestrze ciąży masz prawo do pełnej opieki medycznej. W większości przypadków obawy młodych mam zostają szybko rozwiane, a ich faktyczne przyczyny związane są z fizjologią ciąży i nie wzbudzają niepokoju. Jednak dla bezpieczeństwa i spokoju emocjonalnego warto konsultować wszystkie objawy z lekarzem prowadzącym ciążę.
Przede wszystkim jednak nie zwlekaj z wizytą u specjalisty, jeśli pojawią się szczególnie niepokojące symptomy, takie jak np. ostry ból czy krwawienie.
lek. Marta Dąbrowska
Źródła:
-
Płoch K., Dziedzic M., Matuszyk D., Frączek E.: Czynniki sprzyjające utrzymaniu ciąży wśród kobiet hospitalizowanych z powodu zagrażającego poronienia. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/137163/ploch_et-al_czynniki_sprzyjajace_utrzymaniu_ciazy_wsrod_kobiet_hospitalizowanych_2015.pdf?sequence=2&isAllowed=y (data odczytu:01.02.2023).
-
Słabuszewska-Jóźwiak A., Ciebiera M., Jakiel G.: Ciąża pozamaciczna – czy nadal jest to stan naglący? Postępy Nauk Medycznych, t. XXVII, nr 8, 2014. http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2014/10/pnm_2014_581-585.pdf (data odczytu: 01.02.2023).
-
Szczepańska M., Rajewski M., Skrzypczak J.: Postępowanie z guzami jajnika w ciąży a wyniki położnicze. Ginekol. Pol. 2011, 82, 265-271. https://core.ac.uk/download/pdf/268472758.pdf (data odczytu: 01.02.2023).
-
Ulman-Włodarz I., Dziewidek A., Kopyto K., Dziewidek M., Tucholska D.: Torbiel skórzasta jajnika – możliwe powikłania. GinPolMedProject 2 (24) 2012. https://www.ginekologiaipoloznictwo.com/articles/dermoid-cyst-of-the-ovary--possible-complications.pdf (data odczytu: 01.02.2023).
