Spis treści

 

W ostatnich latach u wielu kobiet, które udają się do endokrynologa jest diagnozowana choroba Hashimoto. Choroba daje o sobie znać pod postacią dokuczliwych objawów, takich jak zmęczenie, senność, bóle mięśni. Dowiedz się, czy ch. Hashimoto zmniejsza szanse na zajście w ciążę i czy to schorzenie autoimmunologiczne może wpływać na rozwój płodu.

 

Co to jest i jakie są przyczyny Hashimoto? Czynniki ryzyka

Hashimoto (inaczej przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy) to choroba uwarunkowana genetycznie, dotyczy około 2% populacji. Prawie 10-krotnie częściej dotyka kobiet, niż mężczyzn. Układ odpornościowy organizmu stopniowo produkuje przeciwciała i niszczy tarczycę, uznając ją za zagrożenie. Niedobór hormonów tarczycy zaburza metabolizm estrogenów i może przyczyniać się do bezowulacyjnych cyklów miesiączkowych. 

Rozwojowi Hashimoto sprzyja:

  • nadmierna podaż jodu w diecie,

  • chroniczny stres,

  • niedobór selenu w diecie,

  • stosowanie niektórych leków,

  • przebyte infekcje,

  • terapia cytokinami.

 

U chorych na chorobę Hashimoto częściej występuje chłoniak tarczycy. 

 

Jak rozpoznać chorobę Hashimoto? Podstawowe objawy choroby autoimmunologicznej i badania diagnostyczne

Do częstych objawów choroby Hashimoto zaliczamy:

  • suchość i bladość skóry,

  • rozdrażnienie,

  • depresja,

  • zaparcia,

  • bóle mięśni,

  • zmęczenie,

  • nadmierne wypadanie włosów,

  • problemy z utrzymaniem masy ciała,

  • problemy z koncentracją i pamięcią.

 

Część kobiet chorujących na Hashimoto obserwuje u siebie również spadek libido, obrzęki twarzy i zwiększoną łamliwość paznokci. Wszystkie te symptomy powinny wzbudzić Twoją czujność i skłonić Cię do wizyty u specjalisty. Podstawowym badaniem diagnostycznym jest oznaczenie stężenia TSH we krwi (jest ono rekomendowane szczególnie w przypadku pacjentek planujących ciążę). Tego typu badanie może zlecić lekarz rodzinny. W przypadku nieprawidłowego wyniku niezbędne jest również oznaczenie stężenia wolnej tyroksyny (FT4). W rozpoznaniu choroby pomocne może okazać się równie USG tarczycy oraz oznaczenie stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych w surowicy.

 

Warto podkreślić, że ta choroba autoimmunologiczna może przez lata rozwijać się całkowicie bezobjawowo. U niektórych pacjentek objawy pojawiają się w chwili, gdy rozwój schorzenia jest już bardzo zaawansowany. 

 

Czy z choroba Hashimoto utrudnia zajście w ciążę?

Hashimoto prowadzi do rozregulowania gospodarki hormonalnej. Niestety ze względu na zaburzenia cyklu kobieta z chorobą Hashimoto może mieć pewne problemy z zajściem w ciążę. Nie oznacza to jednak, że diagnoza jest dla par starających się o dziecko wyrokiem. Po podjęciu odpowiedniego leczenia przez kobietę wiele osób zostaje szczęśliwymi rodzicami. 

 

Choroba Hashimoto a ryzyko poronienia

Zastanawiasz się, czy Hashimoto zwiększa ryzyko poronienia? Tak, kobiety chorujące na to schorzenie doświadczają poronień 3,5% częściej, niż zdrowe pacjentki, co jest wysokim wskaźnikiem. Dlatego przed rozpoczęciem starań o powiększenie rodziny należy udać się do lekarza i wyrównać poziom hormonów TSH, FT3, FT4.

 

Kobieta w ciąży – Hashimoto a rozwój dziecka

Jak Hashimoto wpływa na rozwój płodu? Spadek wytwarzania hormonów tarczycy może odbić się negatywnie na rozwoju mózgu i układu nerwowego dziecka. W konsekwencji czego dziecko może urodzić z niższym poziomem intelektualnym, niż rówieśnicy. Co więcej, przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy współistnieje z zespołem Turnera w 50% przypadków i z zespołem Downa aż w 16-28% przypadków. Hashimoto w ciąży zwiększa ryzyko:

  • niskiej masy urodzeniowej, 

  • anemii, 

  • porodu przedwczesnego,

  • pęknięcia łożyska,

  • stanu przedrzucawkowego,

  • zaburzenia oddychania,

  • zgonu dziecka przy porodzie.

 

Jak leczyć niedoczynność tarczycy? Farmakoterapia i dieta

Warto mieć świadomość, że choroba Hashimoto jest zaburzeniem o charakterze przewlekłym. Obecnie medycyna nie pozwala na całkowite wyleczenie. Natomiast dzięki farmakoterapii (m.in. preparatom z lewotyroksyną) można złagodzić objawy schorzenia i zahamować jego rozwój. Regularne przyjmowanie leków umożliwia normalizację stężenia TSH i powrót do właściwego funkcjonowania organizmu kobiety. Lewotyroksynę zawsze przyjmuje się na czczo, mniej więcej 30–60 minut przed jedzeniem.

 

Dawkę leku dobiera lekarz endokrynolog, do którego należy chodzić regularnie na badania kontrolne. Przyjmowanie preparatu niezgodnie z zaleceniami (np. samodzielne zwiększanie dawki) specjalisty może doprowadzić do szeregu objawów niepożądanych takich jak np.:

  • pokrzywka,

  • spadek masy ciała,

  • tachykardia,

  • zaburzenia rytmu serca,

  • bezsenność,

  • obrzęk krtani.

 

Wząna jest systematyczna aktywność fizyczna. Wybierz taki rodzaj sportu, jaki sprawia Ci najwięcej radości (może to być nordic walking, jazda na rowerze, pływanie, bieganie, czy spacery). Staraj się prowadzić zdrowy tryb życia i zadbać o siebie na wielu płaszczyznach. 

 

Dieta w chorobie Hashimoto. Co jeść przy zapaleniu tarczycy typu Hashimoto?

 

Warto wspomnieć również o leczeniu niefarmakologicznym. Ważną rolę przy Hashimoto odgrywa odpowiednia dieta. Zaleca się spożywanie 4-5 małych posiłków zamiast 2 obfitszych dań. Ostatni posiłek warto jeść nie później, niż 2 godziny przed pójściem spać. 

 

Pozytywny wpływ na stan zdrowia kobiet chorych na Hashimoto wywiera:

  • witamina D (wspiera układ immunologiczny, jej dobrym żródłem jest wątroba wieprzowa i ryby morskie),

  • jod (zapewnia prawidłowe funkcjonowanie tarczycy, doskonałym źródłem tego pierwiastka jest dorsz, łosoś, makrela, tuńczyk),

  • selen (zmniejsza stan zapalny, jego bogatym źródłem są orzechy brazylijskie, a także drożdże, jaja kurze, produkty zbożowe).

 

Dobrze więc zadbać o to, aby w codziennym menu nie zabrakło pokarmów obfitujących w te składniki. Chcąc przeciwdziałać zaparciom, które nierzadko doskwierają, należy spożywać pokarmy z błonnikiem pokarmowym np. gruboziarniste kasze, orzechy, ciemne pieczywo, surowe warzywa i owoce. Jakich produktów unikać? Tych, które zawierają najwięcej związków goitrogennych, czyli np. gorczycy, kalarepy, kapusty, brukwi, rzepy, brokułów. Wiedz, że goitrogeny mogą zaburzać pracę tarczycy, czyli wpłynąć niekorzystnie na Twój stan zdrowia.

 

W celu stworzenia optymalnej diety leczniczej warto skorzystać z pomocy dietetyka klinicznego. Specjalista uwzględni Twój stan zdrowia, potrzeby i preferencje żywieniowe, dobierając najlepszy sposób odżywiania.

 

lek. Marta Dąbrowska

 

Źródła:

http://www.czytelniamedyczna.pl/2807,postpy-w-rozpoznawaniu-i-leczeniu-zapale-tarczycy.html

 

https://www.mp.pl/pacjent/endokrynologia/choroby/77782,choroba-hashimoto