Spis treści

Od poczęcia do narodzin – jakie są etapy ciąży?

Ciąża zazwyczaj trwa 40 tygodni, które są liczone od dnia ostatniej miesiączki. Faktycznie więc dziecko od momentu zapłodnienia spędzi w Twoim ciele 38 tygodni, bo dopiero po ok. dwóch tygodniach od ostatniej miesiączki nastąpi owulacja i zapłodnienie, co oczywiście nie jest stuprocentowo pewne, bo odchylenia mogą być spore w zależności od wielu czynników. 

40 tygodni ciąży to 9 miesięcy. Etapy ciąży można rozpatrywać tygodniowo lub miesięcznie, przyjmuje się też podział na trymestry (3 okresy po 3 miesiące każdy). I tak, wymieniając, jakie są etapy ciąży wyróżnia się:

  • I trymestr ciąży – ten etap ciąży liczy się od momentu zapłodnienia do końca 13. tygodnia ciąży;

  • II trymestr ciąży – czas od 14. do 28 tygodnia ciąży;  

  • III trymestr ciąży – od 28. Do 40 tygodnia ciąży.  

   

Jak wygląda początek życia dziecka?

W momencie zapłodnienia twój mikroskopijny maluszek znajduje się w jajowodzie. Dopiero po 4–9 dniach wnika w błonę śluzową macicy, co określa się jako implantację. Proces ten może trwać kilka dni. 

Niektóre kobiety odczuwają w momencie implantacji niewielki ból podbrzusza, ale ciężko go odróżnić od typowych dolegliwości przed menstruacją. Zdarza się też, że w chwili zagnieżdżenia zarodka w macicy występuje niewielkie krwawienie, niekiedy mylone z miesiączką, jednak znacznie różniące się od niej. Krwawienie implantacyjne nie zawiera skrzepów, jest skąpe i zwykle trwa maksymalnie 2 dni.  

Gdy zarodek zagnieździ się w macicy, rozpoczynają się dalsze etapy rozwoju dziecka w ciąży. Powstaje zamknięty pęcherz wypełniony płynem owodniowym, w którym maluszek może się rozwijać. Choć w tym momencie dziecko ma nie więcej niż 2–2,5 mm, już tak wczesne etapy ciąży mogą być przez Ciebie odczuwane. Możesz zauważyć m.in.:

  • tkliwość, bolesność, powiększenie piersi;

  • mdłości, zwłaszcza rano;

  • wrażliwość na zapachy i smaki;

  • częstszą chęć korzystania z toalety. 

 

Etapy ciąży – trymestr I, a intensywny rozwój dziecka 

Analizując etapy rozwoju dziecka w ciąży szczególne zmiany w maleńkim organizmie zachodzą na początku jego istnienia. Tuż po zagnieżdżeniu dochodzi do tworzenia się zawiązków narządów. W pierwszym trymestrze dzidziuś rośnie kilka milimetrów w ciągu tygodnia, ale zmiany w jego maleńkim ciele są ogromne:

  • gdy maluszek ma ok. 4 mm (4–5 tydzień ciąży) tworzą się: szkielet, układ nerwowy, układ mięśniowy, zawiązki kończyn, płuc, nerek, wątroby, oczu, ust;

  • gdy maluszek ma 6–12 mm (6–7 tydzień) tworzą się zaczątki serca, wypustki kończyn, ślady oczodołów, ogon;

  • gdy maluszek waży 1,2–1,5 grama (8–9 tydzień) tworzą się nerwy, nosek i uszy, a ogon przestaje rosnąć. Te etapy ciąży to również początki kostnienia;

  • gdy maluszek waży ok. 5 gramów i mierzy 3 cm bez problemu usłyszysz bicie jego serca. Dziecko ma też wykształcone narządy płciowe, ale to jeszcze nieco za wcześnie, by rozpoznać je podczas badania USG. Kształtują się też rysy twarzy, a maleńkimi rączkami i nóżkami dzidziuś wykonuje sporo ruchów, których nie możesz jeszcze poczuć.     

Jakie zmiany w pierwszych etapach rozwoju ciąży może zauważyć mama? Przygotuj się m.in. na uwydatnienie naczyń krwionośnych, ponieważ Twój organizm od początku ciąży pracuje dla dwojga. Bez obaw, wszystko wróci do normy po porodzie. Możesz też odczuwać nudności, a często nie obędzie się też bez porannych wymiotów. Pod koniec pierwszego trymestru ciąży mdłości zwykle są najbardziej nasilone.  

 

Etapy ciąży – trymestr II i coraz większe zmiany w ciele 

Często kolejne etapy ciąży, czyli czwarty, piąty i szósty miesiąc oznaczają koniec przykrych dolegliwości, takich jak poranne nudności, czy wzmożone oddawanie moczu. 

Najprawdopodobniej w tym czasie odzyskasz też apetyt, a przy okazji zaczniesz przybierać na wadze. O ile w ciele maluszka doszło już do licznych przemian i wytwarzania narządów wewnętrznych, o tyle oznacza to dla Ciebie dodatkowe kilogramy, oczywiście przy zdrowej diecie w granicach rozsądku. 

Kolejne etapy rozwoju dziecka w ciąży oznaczają, że maluszek staje się coraz większy. W czwartym miesiącu waży już ok. 130 g i mierzy ok. 16 cm. Jego delikatne ciało staje się też wrażliwe na bodźce. Dzidziuś może już czuć smak wód płodowych i reagować na światło. 

Ty natomiast w drugim etapie ciąży możesz odczuwać popęd seksualny, co wynika m.in. ze zwiększenia elastyczności i ukrwienia pochwy. Twoje piersi będą wciąż rosły, ale tkliwość nie powinna być już tak dokuczliwa. Etapy ciąży w drugim trymestrze są bardzo ważne dla więzi matki z dzieckiem – pod koniec tego okresu najprawdopodobniej poczujesz pierwsze ruchy dziecka.   

 

Etapy ciąży – III trymestr i oczekiwanie na poród

Wkraczając w ostatnie etapy ciąży większość przyszłych mam czuje sporą ulegę psychiczną, niestety często nie odzwierciedla tego stan fizyczny. Ostatnie etapy rozwoju ciąży wiążą się ze sporym zwiększeniem masy ciała dziecka, a tym samym powiększeniem brzucha, wagi mamy, obrzękiem kostek, bólami pleców, czy uporczywą zgagą. 

Po 26. tygodniu ciąży dziecku jest już ciasno, maluch zaczyna kopać Cię w żebra, naciska na pęcherz, przeciąga się i rozpiera. Układ trawienny i płuca maluszka są już prawie całkowicie rozwinięte w 34. tygodniu ciąży. W tym czasie tworzy się też smółka (pierwsza kupka). 

Z kolei 37–38. tydzień życia dziecka uznawany jest już za ciążę w pełni donoszoną. Ostatnie etapy ciąży dla ciebie oznaczają końcówkę oczekiwań, dla dziecka ograniczoną swobodę ze względu na mniejszą ilość wód płodowych i gotowość do przywitania mamy.  

 

 Lek. Michał Dąbrowski

 

Źródła:

 

Wojaczek M.: Kształtowanie się zmian i percepcja poczętego dziecka w poszczególnych etapach ciąży. Piel. Zdr. Publ. 2012, 2, 1, 73–77. https://pzp.umw.edu.pl/pdf/2012/2/1/73.pdf (data odczytu: 21.02.2022).