Prawidłowo niemowlę zaczyna obracać się z pleców na brzuch w ok. 5-6 miesiącu życia. Jest to ważny etap w rozwoju malucha. Gdy dziecko podejmuje pierwsze próby obracania się na boki, potrzebuje też szczególnej opieki i odpowiedniego układania do snu. Wyjaśniamy, kiedy dziecko przewraca się na brzuch i odwrotnie oraz jak wesprzeć je w tym okresie!

 

Spis treści

Czego dziecko musi się nauczyć przed obracaniem na brzuch?

Niektóre dzieci nabywają umiejętność obrotów z plecków na brzuszek wcześniej, inne później. Ważne jest, aby obserwować rozwój dziecka i w razie potrzeby odpowiednio reagować. Zanim maluch zacznie się obracać z pleców na brzuch, powinien nabyć kilka sprawności ruchowych. Musi umieć:

  • unosić głowę;
  • układać rączki w linii środkowej ciała;
  • chwytać zabawki umieszczone po przeciwnej stronie dłoni;
  • zginać i unosić nóżki, tak aby dostać rączkami do kolan;
  • skośnie ustawiać miednicę;
  • zginać tułów bocznie;
  • przenosić ciężar ciała na bok.

W którym miesiącu życia niemowlak powinien się obracać na brzuch?

Nie można ściśle określić, kiedy dziecko przewraca się na brzuch, ponieważ u każdego niemowlęcia nabywanie nowych umiejętności może przebiegać w różnym tempie. Jednak poszczególne etapy rozwoju dziecka i duże wydarzenia, jakie się z nimi wiążą, powinny następować w pewnym przedziale czasowym, co określa się jako okna rozwojowe.

 

Często już po ukończeniu 3 miesięcy życia dziecko podejmuje pierwsze próby obrotów. W tym czasie maluszek układa miednice skośnie w stosunku do tułowia, ale jeszcze bez przenoszenia ciężaru barków. Przy skręcie bocznym nóżki dziecka powinny być ugięte w kolanach. Nieprawidłowe jest wykonywanie przez malucha skrętów z wyprostowanymi nóżkami. Zanim dziecko nauczy się kontrolować ruchy i wykona świadomy obrót, może minąć jeszcze ok. 2-3 miesiące.

 

Prawidłowo dziecko uczy się obracać z plecków na brzuszek między 5-6 miesiącem życia. Nieświadoma zmiana pozycji może nastąpić wcześniej. Dziecko może się wychylić i przetoczyć nawet przed 3. miesiącem życia, dlatego nigdy nie pozostawiaj go na przewijaku lub innym wysokim meblu bez opieki. Zmiana pozycji z brzuszka na plecki i odwrotnie może nastąpić nawet u noworodków, zwłaszcza jeśli są one nieprawidłowo ułożone. Dotyczy to głównie ułożenia bocznego, dlatego za najbezpieczniejszą pozycję do snu uznaje się ułożenie maluszka na plecach. Pozycja na boku będzie bezpieczna w momencie, gdy osoba dorosła czuwa nad podopiecznym.

Kiedy maluch przekręca się z brzuszka na plecy?

W pierwszej kolejności dziecko wykonuje obrót z pozycji leżącej na brzuch. Obrót z brzucha na plecy jest dla malucha trudniejszy. Wymaga od niego większej siły i koordynacji. Najczęściej niemowlę potrafi obrócić się na plecy między 6. a 8. miesiącem życia. W tym czasie maluch powinien opanować obrót z brzuszka na plecy i odwrotnie.

 

Dziecko, które opanowało tę umiejętność i potrafi wykonać samodzielny obrót z brzuszka na plecy przygotowuje się w ten sposób do kolejnych zmian pozycji, takich jak siadanie, podciąganie się do pozycji stojącej czy raczkowanie i chodzenie.

Jak wygląda prawidłowy obrót dziecka z pleców na brzuch?

Najczęściej maluch podejmuje pierwsze próby rolowania po zainteresowaniu się dźwiękiem lub przedmiotem znajdującym się z boku. Jego główka przekręca się w bok. Również rączka wysuwa się w kierunku obrotu, wnętrzem dłoni skierowanym ku górze. Kolejno maluch ugina kolana i unosi nóżki, po czym wykonuje skręt ukośny miednicy. W trakcie zmiany pozycji nóżka, która podczas obrotu znajdzie na dole jest wyprostowana, a druga zgina się w kolanie i unosi. W następnym kroku uniesiona i zgięta rączka przesuwa się poza linię środkową ciała, główka się unosi, a obie nóżki prostują się w stawach biodrowych. Dzięki takiej koordynacji rączek i nóżek maluch płynnie zmienia pozycję.

Jak stymulować układ motoryczny dziecka?

W pierwszych miesiącach życia maluch podejmuje pierwsze samodzielne próby zmiany pozycji. Zwykle nie ma potrzeby, aby w sposób szczególny pomagać mu w nauce, jednak wiele czynności wspomaga rozwój. Możesz np.:

  • często układać dziecko na brzuszku - przyczynia się to do wzmacniania mięśni, a dziecku będzie łatwiej podnieść głowę;
  • układaj wokół dziecka zabawki - kolorowa zabawka znajdująca się poza zasięgiem maluszka zachęca go do unoszenia i przekręcania główki i stymuluje do wyprostu rączek;
  • noś dziecko tyłem do siebie - dzięki temu maluch obserwuje otoczenie;
  • podawaj zabawki do prawej i lewej rączki dziecka - stymuluje to obustronne zachowania;
  • przesuwaj zabawki - prowokacja wodzenia wzrokiem zachęca także do ruchów główką;
  • ustawiaj zabawki w pozycji centralnej - dzięki temu dziecko uczy się jednoczesnego sięgania obiema dłońmi;
  • przewracaj dziecko na bok - możesz ostrożnie rolować malucha np. podczas przewijania.

Czego unikać u dzieci przed 5 i 6 miesiącem życia?

Błędy pielęgnacyjne mogą mieć negatywny wpływ na rozwój umiejętności dziecka. Unikaj podnoszenia pod pachy. Manewr ten może przyczynić się do nadmiernego wychylania tułowia ,,w łuk". Zanim dziecko będzie w stanie podnieść główkę i wykonać obrót z pleców na brzuch, nie próbuj stawiać go w pozycji siedzącej, nie podciągaj go za nóżki w trakcie przewijania i nie pozostawiaj na długi czas w leżaczkach i bujaczkach, które ograniczają jego ruchy.

 

Jeśli dziecko wykonuje obrót z brzuszka na plecki i odwrotnie zbyt wcześnie, nie wykazuje inicjatywy przed ukończeniem pierwszego półrocza lub robi to w sposób budzący Twój niepokój, warto skonsultować się z pediatrą lub fizjoterapeutą dziecięcym. Pamiętaj, że często drobne czynności pielęgnacyjne mogą w prosty sposób pomóc maluszkowi i uspokoić Twoje obawy.

 

lek. Marta Dąbrowska