Spis treści

 

Opryszczka w ciąży- przyczyny

Opryszczka wargowa należy do bardzo powszechnych schorzeń, dlatego kontakt z nosicielem wirusa wywołującego nieprzyjemne objawy nie należy do rzadkości. Przyczyną specyficznych pęcherzyków na ustach i w ich okolicy jest wirus HSV1. Do zakażenia wirusem opryszczki dochodzi drogą kropelkową. Zarazić się można poprzez całowanie się z osobą z opryszczką lub przez używanie tych samych sztućców. Warto wiedzieć, że wystarczy raz zarazić się wirusem, aby został w naszym organizmie na całe życie. Czy to oznacza stałe pojawienie się na ustach pęcherzyków i męczące swędzenie? W przypadku zakażenia  wirusem  HSV1 uporczywe objawy pojawiają się jedynie w okresie osłabienia organizmu, przez większość czasu wirus pozostaje uśpiony. Wirus opryszczki uaktywnia się w okresie przeziębienia, przewlekłego zmęczenia lub w ciąży. Jaki wpływ na przebieg ciąży i rozwój dziecka ma wirus opryszczki?

 

Czy opryszczka w ciąży jest niebezpieczna?

Czy opryszczka w ciąży jest groźna? W wielu przypadkach wirus opryszczki może spowodować groźne powikłania u rozwijającego się dziecka, a nawet spowodować poronienie lub przedwczesny poród. Kiedy opryszczka w ciąży jest naprawdę niebezpieczna  dla dziecka? Szczególnie groźne jest pierwotne zakażenie wirusem HSV1 na początku ciąży, ponieważ  intensywne mnożenie się wirusa może sprawić, że pojawią się poważne komplikacje (np. zakażenie w obrębie jamy macicy), które mogą skutkować nawet poronieniem. Niestety, zakażenie wirusem opryszczki w trzecim trymestrze ciąży również stanowi zagrożenie, ponieważ może wywołać przedwczesny poród. Z o wiele mniejszym zagrożeniem wiąże się zakażenie wirusem jeszcze przed ciążą. Oznacza to, że w organizmie są już wytworzone przeciwciała i nawet nawracająca opryszczka w ciąży nie będzie niebezpieczna. Warto wiedzieć, że bardzo groźna jest opryszczka genitalna wywoływana przez inny rodzaj wirusa, czyli HSV2 – wywołuje on opryszczkę okolic intymnych. Podobnie jak w przypadku wirusa HSV1, najbardziej niebezpieczne jest pierwotne zakażenie wirusem HSV2. Opryszczka narządów płciowych w ciąży może skutkować zakażeniem wewnątrzmacicznym oraz wystąpieniem groźnych powikłań u płodu. W przypadku zmian chorobowych na sromie w okolicy terminu porodu konieczne jest zwykle wykonanie cesarskiego cięcia. 

Warto również pamiętać, że świeża opryszczka jest bezpośrednim zagrożeniem dla dziecka zaraz po porodzie. Przenoszenie wirusa poprzez przytulanie i całowanie noworodka może stanowić dla niego zagrożenie.

 

Domowe sposoby leczenia opryszczki w ciąży

Nieprzyjemne dolegliwości oraz świadomość zagrożenia, jakie niesie ze sobą opryszczka w ciąży, sprawiają, że wiele kobiet poszukuje skutecznych i bezpiecznych sposobów na pozbycie się nieestetycznych zmian.  Warto wiedzieć, że domowe sposoby na opryszczkę w ciąży nie wpływają na zmniejszenie infekcji, jedynie łagodzą uciążliwe objawy. Najczęściej stosowanymi, domowymi sposobami leczenia opryszczki są:

  • okład z plastra cebuli-cebula ma działanie antybakteryjne, więc zmniejszy swędzenie i mrowienie skóry, wystarczy przyłożyć plaster cebuli do zmiany i trzymać przez około 10 minut,

  • okład z plastra czosnku- Czosnek  jest naturalnym antybiotykiem, ma wiele leczniczych – właściwości, wystarczy pokroić go na plasterki i regularnie przykładać do zmiany, 

  • okład z rumianku lub szałwii- w przygotowanym i ostudzonym naparze należy zanurzyć płatki kosmetyczne lub waciki i przykładać do ust. 

Warto jednak wiedzieć, że domowe sposoby leczenia opryszczki można zastosować jako wsparcie kuracji zalecanej przez lekarza. 

 

Opryszczka w ciąży- profilaktyka

Warto wiedzieć, że pierwotne zarażenie opryszczką może nie wywoływać żadnych objawów, co ma miejsce nawet w 90% przypadków. Dlatego lekarze zalecają przede wszystkim profilaktykę. Profilaktyka opiera się na unikaniu kontaktu z osobami z aktywnymi objawami zakażenia oraz używania z kimkolwiek wspólnych kubków, talerzy czy sztućców. Dotyczy to jednak osób, które nigdy nie miały opryszczki wargowej. Pierwotne zakażenie nie zawsze daje objawy, na początku ciąży warto wykonać badania serologiczne. Przeprowadzenie badania pozwoli ustalić, czy wirus jest obecny w organizmie. W przypadku wtórnego zakażenia profilaktyka polega na unikaniu sytuacji, które mogłoby uaktywnić uśpionego wirusa jak:

  • właściwa ilość snu i odpoczynku,

  • unikanie stresu,

  • prawidłowa dieta.

W przypadku groźnego w ciąży wirusa HSV-2 profilaktyka obejmuje unikanie kontaktów seksualnych z partnerem, u którego występują aktywne zmiany chorobowe w obrębie narządów płciowych oraz okolic odbytu. W przeciwnym razie istnieje duże ryzyko zakażenia, które może skutkować silnymi objawami w osłabionym ciążą organizmie kobiety. Aktywna Opryszczka narządów płciowych wymaga leczenia przeciwwirusowego i cesarskiego cięcia.

 

Opryszczka w ciąży- leczenie

Zakażenie wirusem opryszczki w ciąży wymaga konsultacji lekarskiej. Stosowanie na własną rękę maści, kremów czy leków może przyczynić się do groźnych powikłań. Warto pamiętać, że wiele substancji zawartych w produktach leczniczych może być groźnych dla kobiet w ciąży, dlatego przed zastosowaniem leków i maści bez recepty, najlepiej upewnić się, że nie zawierają szkodliwych dla rozwijającego się dziecka substancji.

W leczeniu opryszczki  największym problemem jest brak skutecznego leku zabijającego wirusy. Pierwotne zakażenie wirusem opryszczki w ciąży może mieć bardzo poważne konsekwencje, ze względu na intensywnie namnażające się wirusy,  dlatego, w jej leczeniu kluczową rolę odgrywa czas. Przy pierwszych objawach opryszczki wargowej takich jak: swędzenie i pieczenie w okolicy ust, nosa czy brody należy  jak najszybciej umówić się do ginekologa prowadzącego ciążę. 

 

W przypadku kolejnego zakażenia opryszczką również należy skonsultować się z lekarzem. Kobietom w ciąży, które od dawna są nosicielkami wirusa, zazwyczaj lekarz przepisuje maści lub kremy zmniejszające dokuczliwe objawy. Zalecane przez lekarza leki są bezpieczne dla przebiegu ciąży i nie zagrażają rozwijającemu się dziecku, dlatego należy bezwzględnie wystrzegać się leczenia na własną rękę. Wiele leków może zawierać groźne dla dziecka substancje, a badania określające wpływ substancji  zawartych w danym preparacie na przebieg ciąży nie zawsze są przeprowadzane.

 

Opryszczka wargowa w ciąży należy do dolegliwości szczególnie groźnych dla rozwijającego się dziecka, dlatego bardzo istotna jest profilaktyka, a w razie wystąpienia uciążliwych objawów, jak najszybsza konsultacja lekarska. Dokuczliwe swędzenie i pieczenie oraz nieestetyczne pęcherzyki wypełnione płynem można leczyć domowymi sposobami. 

 

Lek. Marta Dąbrowska