Wzdęcia w ciąży – objawy

Wzdęciom w ciąży często towarzyszą inne objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak oddawanie gazów czy odbijanie się – w ten sposób organizm uwalniania zgromadzony w przewodzie pokarmowym nadmiar powietrza. Kiedy pojawiają się wzdęcia w ciąży? Około 11 tygodnia i utrzymują się nawet do samego porodu.

Nadmiar gazów w żołądku i jelitach może powodować szereg objawów, w tym:

  • wzdęcia,

  • oddawanie gazów,

  • odbijanie się (bekanie),

  • ból brzucha,

  • zwiększenie obwodu brzucha,

  • uczucie pełności,

  • ucisk,

  • bulgotanie,

  • skurcze,

  • niestrawność,

  • ból w klatce piersiowej.

 

Przyczyny wzdęć w ciąży

Układ pokarmowy, podobnie jak cały organizm kobiety ciężarnej, jest w czasie ciąży pod dużym wpływem hormonów. Progesteron powoduje rozluźnienie mięśni gładkich, czego efektem jest spowolnienie procesów trawiennych zachodzących w żołądku i jelitach. Ma to swoje uzasadnienie. Powolny przepływ pokarmu przez jelita pozwala organizmowi wchłonąć więcej składników odżywczych dla Ciebie i Twojego rosnącego dziecka. Wiele dolegliwości trawiennych w czasie ciąży, takich jak poranne nudności (lub wymioty), zaparcia, zgaga, a także wzdęcia związane są właśnie ze spowolnieniem układu pokarmowego.

Z drugiej strony wpływ na układ pokarmowy ma również stopniowo powiększająca się macica. Gdy dziecko rośnie, może zacząć uciskać lub nawet blokować pewne odcinki przewodu pokarmowego. Konsekwencją jest wolniejszy przepływ treści pokarmowej w jelitach, co z kolei prowadzi do zaparć i wzdęć w ciąży.

Czynnikiem, który ma ogromny wpływ na powstawanie wzdęć w ciąży ma również dieta. Pokarmy, zwiększające ilość gazu w jelitach to m.in.: żywność wysokoprzetworzona, potrawy pikantne i smażone, bogate w tłuszcze, produkty pełnoziarniste, napoje gazowane, słodziki (mannitol, sorbitol) oraz niektóre owoce i warzywa. Wzdęcia w ciąży, obok biegunki i bólu brzucha, są charakterystycznym objawem nietolerancji laktozy. Jeśli przez lata unikałaś picia mleka, a zaczęłaś zwiększać jego ilość podczas ciąży, może okazać się, że już go nie tolerujesz. Spróbuj zastąpić mleko nabiałem bez laktozy lub napojami roślinnymi wzbogaconymi w wapń.

Wzdęcia w ciąży mogą również zacząć Ci dokuczać, gdy spożywasz zbyt obfite posiłki, jesz za szybko lub nie przeżuwasz dobrze jedzenia. Spiesząc się, połykasz podczas jedzenia nadmiar powietrza, co powoduje zwiększenie ilości gazów w brzuchu. Mówienie w trakcie posiłku również przyczynia się do powstawania wzdęć.

 

Co na wzdęcia w ciąży?

Dla wielu kobiet wzdęcia w ciąży są nieuniknione, niezależnie od tego, czy zastosują środki zaradcze, czy nie. Warto mimo wszystko skorzystać z poniższych rad, które z pewnością zminimalizują nieprzyjemne objawy.

Odżywiaj się zdrowo. Ogranicz żywność wytwarzającą gazy, zaczynając od wyeliminowania produktów wysokoprzetworzonych, tłustych i smażonych. Niestety wiele wartościowych produktów, bogatych w błonnik oraz niezbędne w ciąży witaminy i składniki mineralne, również może powodować wzdęcia, np. rośliny strączkowe, brokuły, kapusta, produkty pełnoziarniste, jabłka. Jeśli Twoje dolegliwości trawienne nasilają się po zjedzeniu tej żywności, ogranicz jej ilość w posiłkach, zwiększając jednocześnie ilość warzyw i owoców, które nie powodują wzdęć. Do diety warto włączyć produkty fermentowane i probiotyki, które wspierają pożyteczną mikroflorę jelit.

Zmień nawyki żywieniowe. Aby usprawnić trawienie i uniknąć takich dolegliwości, jak wzdęcia w ciąży, staraj się jeść kilka mniejszych posiłków w ciągu dnia w krótkich odstępach czasu zamiast trzech dużych posiłków. Nie spiesz się, jedz powoli i pamiętaj o tym, co na pewno powtarzała Ci mama w dzieciństwie: „nie rozmawiaj z pełnymi ustami”. Skup się na wolnym i dokładnym przeżuwaniu jedzenia. Dzięki temu Twój organizm będzie miał mniej do rozdrobnienia w dalszych odcinkach przewodu pokarmowego.

Pij dużo wody (około 3 litry dziennie). Woda i inne niesłodzone płyny utrzymują nawodnienie organizmu i zapobiegają zaparciom, a zatem również wzdęciom w ciąży. Pij ze szklanki lub kubka. Kiedy pijesz z butelki lub przez słomkę, połykasz więcej powietrza. Nie spiesz się i ciesz się napojem powoli. Gdy poczujesz dyskomfort w żołądku, napij się herbaty miętowej, rumianku lub naparu z imbiru. Zioła te neutralizują kwas żołądkowy i przynoszą ulgę w dolegliwościach trawiennych. Ogranicz napoje gazowane i słodzone – chociaż nawadniają, to jednak zwiększają ilość gazów w żołądku i mogą potęgować takie objawy, jak wzdęcia czy zgaga.

Zadbaj o regularny ruch. Systematyczna aktywność fizyczna podczas ciąży wpływa korzystnie na pracę układu pokarmowego – m.in. pomaga w uwalnianiu nagromadzonych gazów, co łagodzi wzdęcia. Ćwiczenia mogą również pomóc w zapobieganiu zaparciom, których konsekwencją nierzadko są gazy. Nawet krótki spacer lub kilkuminutowe rozciąganie może pomóc złagodzić wzdęcia w ciąży. Wiele pozycji jogi jest bezpiecznych i skutecznych w ciąży – warto włączyć je do codziennej rutyny.

Spróbuj się zrelaksować. Nerwowe sytuacje, stres, napięcie, niepokój – to wszystko może nasilać dolegliwości ze strony układu pokarmowego, w tym wzdęcia w ciąży. Odganiaj niepokojące myśli, unikaj stresujących sytuacji, relaksuj się, dużo odpoczywaj. Bardzo pomocne w stresujących sytuacjach są ćwiczenia oddechowe. Badania pokazują, że głębokie oddychanie może zmniejszyć stres, poprawić koncentrację i pozytywnie wpłynąć na ogólne zdrowie psychiczne w ciąży. Wypróbuj tę prostą technikę relaksacyjną, aby zredukować gazy i wzdęcia w ciąży spowodowane stresem.

Ubieraj się luźno i wygodnie. Noś komfortową odzież ciążową, która nie uciska Twojego brzucha. Obcisłe spodnie lub paski w talii mogą uciskać jelita, zwiększać dyskomfort i potęgować wzdęcia w ciąży.

 

Kiedy wybrać się do lekarza?

Jeśli wzdęcia w ciąży są dla Ciebie wyjątkowo uciążliwe lub towarzyszą im inne, niepokojące objawy, wybierz się do lekarza, który doradzi Ci w kwestii bezpiecznych suplementów lub leków na wzdęcia w ciąży. Nie lecz wzdęć samodzielnie. Zanim zażyjesz jakiekolwiek dostępne bez recepty leki, zioła czy zastosujesz domowe metody na wzdęcia, musisz skonsultować się ze specjalistą, który dysponuje rzetelną wiedzą na temat tego, co można bezpiecznie zażywać podczas ciąży.

Lek. Michał Dąbrowski

 

Źródła:

 

Pregnancy: How Your Digestion Changes, „Health Encyclopedia”, University of Rochester Medical Center [dostęp: 22.02.2022], https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=90&contentid=P09521 

D. Murray, Painful Gas Causes and Prevention During Pregnancy, „verywellfamily.com” [dostęp: 22.02.2022], https://www.verywellfamily.com/painful-gas-during-pregnancy-4179023 

 

A. O’Connor, What to Do About Bloating During Pregnancy, „whattoexpect.com” [dostęp: 23.02.2022], https://www.whattoexpect.com/pregnancy/symptoms-and-solutions/bloating.aspx