Czy rzeczywiście najlepsza pozycja do spania w ciąży to ta na lewym boku? Okazuje się, że nie! Ginekolodzy i położne zgodnie podkreślają, że ważniejsze od pozycji do spania w ciąży jest długość i jakość odpoczynku. Noc to czas na regenerację i relaksację organizmu, dlatego kobieta ciężarna powinna przede wszystkim dobrze się wysypiać, a to, czy układa się na prawym, czy też lewym boku jest kwestią drugorzędną.

 

Spis treści

 

1. Jak powinna spać ciężarna?

Spanie w ciąży w dużym stopniu przekłada się na samopoczucie i zdrowie, zarówno matki, jak i jej dziecka. W organizmie kobiety brzemiennej zachodzą ogromne zmiany hormonalne, i fizjologiczne, warunkujące prawidłowy rozwój płodu. To sprawia, że w ciąży wzrasta zapotrzebowanie na energię, podobnie zresztą, jak na składniki odżywcze, witaminy i minerały. Na spanie w ciąży należy zatem przeznaczać tyle czasu, ile trzeba, a więc przynajmniej 8 godzin. Ważne jest również, aby był to sen głęboki, nieprzerywany, zapewniający pełny odpoczynek. Jego brak wywołuje zmęczenie i frustrację, osłabia zdolności poznawcze i intelektualne, a złe samopoczucie matki bezpośrednio oddziałuje na dobrostan płodu. Dlatego, pytając jak powinna spać ciężarna, należy odpowiedzieć - dostatecznie długo i wygodnie - bez względu na wszechobecne mity, głoszące, że w ciąży trzeba spać na lewym boku.

 

2. Na którym boku spać w ciąży?

W każdym micie kryje się ziarnko prawdy, lecz należy traktować ją zdroworozsądkowo. Rzekoma szkodliwość spania w ciąży na prawy boku oraz na wznak ma swoje źródła w ludzkiej anatomii. Wzdłuż kręgosłupa biegną dwa ważne naczynia krwionośne - aorta i żyła główna dolna.

  • Aorta, to duży pień tętniczy, który doprowadza krew do wszystkich tkanek. Ta największa ludzka tętnica jest na tyle elastyczna, że praktycznie niemożliwa do uciśnięcia.

  • Mniejszą elastycznością cechuje się natomiast żyła główna dolna. Jest to pień żylny, który składa się z części brzusznej i piersiowej, Zbiera krew z obszaru jamy brzusznej, miednicy i nóg, aby odprowadzić ją do prawego przedsionka serca.

Ucisk żyły głównej dolnej w ciąży jest możliwy, ale nie tak groźny, jak mogłoby się wydawać. Taka sytuacja ma zwykle miejsce w III trymestrze, kiedy dużych rozmiarów macica jest w stanie utrudnić swobodny przepływ krwi. Zwłaszcza jeśli kobieta miała już wcześniej problemy z krążeniem. Ucisk żyły głównej dolnej wywołany przez spanie na prawym boku w ciąży teoretycznie przynosi objawy w postaci nudności, wymiotów, zwiększonej potliwości ciała, badości skóry, obrzęku kończyn, jak również zaburzeń równowagi, nagłego osłabienia, a nawet omdlenia. W praktyce klinicznej zdarza się to jednak niezmiernie rzadko, a ucisk tych dwóch największych naczyń krwionośnych w ciąży najczęściej kończy się zmniejszeniem wyrzutu serca o kilkanaście procent, co dla zdrowia matki i dziecka nie ma właściwie żadnego znaczenia. Spanie na prawym boku czy leżenie na plecach w ciąży może więc skończyć się chwilową niedyspozycją, która automatycznie wymusza zmianę pozycji ciała. Oznacza to, że dla większości ciężarnych odpowiedź na pytanie: jak spać w ciąży, brzmi po prostu „wygodnie”! W nieco mniej komfortowej sytuacji są kobiety bliskie rozwiązania, spodziewające się bliźniąt lub dużego potomka oraz z rozpoznanym wielowodziem - tu rzeczywiście zalecana jest ostrożność i spanie na lewym boku w ciąży - chociaż nie tylko na lewym.

 

3. Uciążliwa ciąża - jak spać, aby się wyspać?

Spanie w ciąży jest bardzo ważne, dlatego w tym szczególnym okresie życia warto zapewnić sobie ten komfort i po prostu się  wyspać. Oczywiście nie zawsze jest to możliwe. Ciążowe dolegliwości związane z toczącą się w organizmie burzą hormonalną potrafią dać w kość. U części kobiet stają się przyczyną zaburzeń snu, a niekiedy nawet bezsenności. Gdy odpoczynek jest niemożliwy, dobrze zasięgnąć porady lekarza (ginekologa, psychologa, psychiatry). Gdy problemem są typowe objawy ciążowe, można zastanowić się, jaka pozycja do spania w ciąży będzie najlepsza.

 

  • Spanie na brzuchu w ciąży jest dozwolone, ale tylko w I trymestrze, dopóki nie pojawi się wydatny brzuszek. Jeśli w pierwszych tygodniach ciąży, kobieta wysypia się w tej pozycji, nie musi się przejmować, że zaszkodzi dziecku. Dwu-, trzytygodniowy płód jest jeszcze maleńki, a do tego chronią go powłoki brzuszne i kość łonowa.

  • Spanie na wznak nie niesie żadnego zagrożenia aż do III trymestru - ostatni etap ciąży to czas, gdy powiększona macica może uciskać naczynia krwionośne, dlatego lepiej nie zasypiać, leżąc płasko na plecach.

  • Spanie w ciąży w pozycji półleżącej może pomóc zwalczyć objawy zgagi i refluksu przełykowo-żołądkowego.

  • Spanie z lekko uniesionymi nogami, opartymi na poduszkach, sprawdzi się przy problemach z układem krążeniowo-oddechowym, a także przy skurczach nóg, obrzękach i żylakach.

  • Spanie z poduszką rogalem na pewno sprawdzi się w III trymestrze ciąży, kiedy doskwierają bóle pleców a każda przybrana pozycja wydaje się niewygodna. Dołączenie do wyprawki oprócz Niezbędnika Młodej Mamy, poduszki ciążowej to dobra decyzja. Rogal ułatwi spanie w ciąży, a potem będzie pomocny przy karmieniu dziecka.

Poza wygodną pozycją, w ciąży warto też zadbać o wygodny materac i poduszkę. Dobrze jest także regularnie wietrzyć sypialnię i utrzymywać w niej temperaturę w granicach 18-20 stopni C. Bardzo ważne jest również zamienienie przed snem telefonu na książkę - niebieskie światło monitorów sprawia, że mózg myli dzień z nocą, przez co dochodzi do zaburzenia wydzielania melatoniny i problemów z zaśnięciem. Proces zasypiania ułatwia natomiast czytanie przed snem, co jest także doskonałym sposobem na relaks, którego w ciąży nigdy za wiele!

 

Lek. Marta Dąbrowska

 

 

 

Źródła:

 

Pozycja do spania w ciąży, czy ma znaczenie?, “Mamaginekolog”, [dostęp 27.08.2020], https://mamaginekolog.pl/pozycja-do-spania-w-ciazy-czy-ma-znaczenie/

 

M. Skoczylas i wsp., Zaburzenia snu u kobiet w ciąży, “perinatologia.umed.pl”, [dostęp 27.08.2020], http://perinatologia.umed.pl/wp-content/uploads/2016/10/Zaburzenia-snu-u-kobiet-w-ci%C4%85%C5%BCy.pdf 

 

 

Zobacz również: